قدس آنلاین- ساعت ۹ و نیم شب ۱۶ مردادماه بود که وزیر علوم پیشنهادی دولت دوازدهم طی تماس تلفنی، انصراف خود را از همراهی در کابینه دولت اعلام کرد و این یعنی یک‌روز قبل از اعلام فهرست وزرای پیشنهادی، جای وزیر علوم خالی ماند.
علی خاکی‌صدیق که عهده‌دار ریاست دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین است، با این انصراف صندلی هدایت یکی از مهم‌ترین وزارتخانه‌های کشورمان را خالی گذاشت تا چشم جمعیت چندمیلیونی استادان، پژوهشگران و دانشجویان به اعلام نامی دیگر باشد. اگرچه نام‌های دیگری در حد گمانه‌زنی در رسانه‌ها مطرح شد، اما رئیس‌جمهور را مجاب نکرد که به‌جای خاکی‌صدیق، نام نفر دیگری را به فهرست کابینه پیشنهادی اضافه کند.
براساس آنچه محمد فرهادی، وزیر علوم تحقیقات و فناوری اعلام کرده، به احتمال زیاد یکی از مسئولان تراز اول وزارت علوم، گزینه سرپرستی این وزارتخانه است. اگرچه هنوز گزینه نهایی مشخص نیست، اما به احتمال زیاد فردی از میان معاونان و مدیران این وزارتخانه برای سرپرستی انتخاب خواهد شد تا در فرصتی مناسب، گزینه این وزارتخانه به مجلس معرفی می‌شود؛ گزینه‌ای که در دوره قبل، گرفتن رأی اعتمادش از مجلس دهم، آسان نبود.
پرسش این است که هدایت وزارت علوم در آستانه سال تحصیلی جدید توسط یک سرپرست، تبعاتی برای این وزارتخانه خواهد داشت یا کشتی آموزش عالی کشورمان، راه خودش را طی می‌کند؟
وزارت‌خانه‌ای که رکورد سرپرستی را زد
دکتر عبدالرحیم نوه‌ابراهیم، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارتخانه در این‌باره به خبرنگار ما می‌گوید: هنوز که وزیر علوم سرجایش هست و هیچ وقفه‌ای در برنامه‌های وزارت علوم رخ نخواهد داد، سرپرست بعدی هم که بیاید، حتی اگر خود آقای دکتر فرهادی باشد، کار را دنبال می‌کند و معمولاً در دوران سرپرستی هم معاونان تغییر نمی‌کنند.
به‌گفته او کارهای وزارتخانه همچون گذشته پیش می‌رود و وقفه‌ای هم نخواهد داشت و سال تحصیلی جدید هم مثل سال‌های قبل به‌خوبی آغاز خواهد شد.
این مقام مسئول درباره این‌که سرپرست، قدرت اجرایی و اختیارات وزیر را ندارد و این موضوع، مشکل یا وقفه‌ای در برنامه‌های وزارتخانه ایجاد نمی‌کند؟ می‌گوید: خوشبختانه وزارت علوم، سرپرستی را در همین دولت تجربه کرده است. مثلاً در دوره‌ای سرپرستی وزارتخانه برعهده دکتر نجفی بود، آیین‌نامه تصویب کردیم، شوراها مرتب تشکیل می‌شد و هیچ مشکلی نداشتیم.
به باور نوه‌ابراهیم، بلوغ فکری و علمی در وزارت علوم آن‌قدر بالاست که امور جاری آن تابع مسائل سیاسی نباشد. او می‌افزاید: بخش عمده‌ای از کارهای وزارتخانه به‌صورت شورایی در کمیسیون‌ها انجام می‌گیرد و در مدت سرپرستی هم چنین خواهد شد. برای وزارت علوم هر سرپرستی را بگذارند، قطعاً کسی خواهد بود که به مسائل آموزش عالی به‌ویژه دانشگاه‌ها، آشناست. فردی که ناآشنا باشد، نمی‌آید مسئولیت سنگینی همچون وزارت علوم را که فعالیت‌هایش در سطح کشور گسترده است، قبول کند. بنابراین هرکسی‌که برای دوران سرپرستی منصوب شود، قطعاً کارها را با نظرات کارشناسی معاونین و مدیران وزارتخانه هماهنگ می‌کند و امیدواریم کارها به‌خوبی پیش برود.
وی تأکید می‌کند: ما درطول ماه‌های گذشته برای سال تحصیلی جدید برنامه‌ریزی کردیم و تدارکات آن دیده شده است. دیگر نیازی نیست که برای یک‌ماه دیگر که شروع سال تحصیلی است، تصمیم خاصی گرفته شود. برنامه‌ها از ماه‌ها قبل تدارک دیده شده و آمادگی کامل برای ورود به سال تحصیلی جدید وجود دارد، سازمان سنجش، معاونت آموزشی، معاونت پژوهشی، معاونت دانشجویی و تمام بخش‌های وزارتخانه، کارهایشان را برنامه‌ریزی کرده‌اند و برنامه‌ها به‌خوبی پیش می‌رود.
بهتر بود وزیر معرفی می‌شد
دکتر حسن مسلمی‌نائینی، استاد دانشگاه تربیت‌مدرس تهران در این‌باره می‌گوید: از آنجاکه افراد خوب و زبده و مجرب در وزارت علوم بودند، بهتر بود که یک وزیر معرفی می‌شد، الان هم که وزیر معرفی نشده، به‌نظر نمی‌رسد که تغییر خاصی در وزارت علوم اتفاق بیفتد، چون سرپرست هم مسئولیت‌های وزیر را برعهده دارد و همان نقش را خواهد داشت، اما در جابه‌جایی افراد، دستش بسته است. اگرچه بعید به نظر می‌رسد که جابه‌جایی در سطح معاونان و مدیران وزارتخانه اتفاق بیفتد.
وی ادامه می‌دهد: بهتر بود وزیر پیشنهادی معرفی می‌شد، اما چون دولت قبل، راهش را دارد ادامه می‌دهد، وزیر جدید هم معرفی شود چندان تغییری در سیاست‌های کلی وزارتخانه رخ نخواهد داد. به همین دلیل اداره وزارتخانه با سرپرست چندان مشکلی را ایجاد نمی‌کند، حتی در آستانه سال تحصیلی جدید.
مسلمی‌نائینی که در دولت دهم، مدیرکل بورس دانشجویان وزارت علوم بود، درباره انتظاراتش از وزیر علوم دولت دوازدهم خاطرنشان می‌کند: وزیر باید از مسائل سیاسی پرهیز کند. متأسفانه مسائل سیاسی در دوره قبل موجب رکود علمی در دانشگاه‌ها شد، بنابراین وزیر علوم دولت دوازدهم همه همت خودش را باید روی مسائل علمی متمرکز کند.
او یادآور می‌شود: مسأله معیشت استادان دانشگاه هم بسیار مهم است. ما که استاد تمام دانشگاه هستیم، مشکل معیشتی جدی نداریم، اما استادان جدیدی که با مرتبه استادیاری وارد دانشگاه می‌شوند، مشکل حاد معیشتی و رفاهی دارند و با حقوق سه‌میلیون تومان برای یک استاد دانشگاه، نمی‌توان در تهران زندگی کرد.
به‌گفته مسلمی، برخی از استادان جوان به‌دلیل حقوق پایین از دانشگاه بیرون آمده‌اند. حتی استادان جوان ما با مزایا و حقوق بیشتر به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس همچون عمان رفته‌اند، با این‌که خودشان دوست ندارند که بروند، اما فشارهای معیشتی، آن‌ها را مجبور به رفتن می‌کند.
وی با تأکید بر ضرورت به‌روز شدن تجهیزات آزمایشگاهی و امکانات پژوهشی دانشگاهی خاطرنشان می‌کند: مدت‌هاست که دانشجویان تحصیلات تکمیلی و استادان از وسایل قدیمی آزمایشگاه‌ها استفاده می‌کنند و در دوره جدید وزارتخانه، وزیر علوم باید سعی کند تجهیزات آزمایشگاهی نوسازی شود. باید بودجه‌های پژوهشی را تأمین کند تا کمبود دستگاه‌ها و تجهیزات دانشگاهی رفع شود.
نظر شما